De poten van de tamme rat

De tamme rat heeft vier poten. De poten zijn vrij kort van lengte en vallen wanneer ze zitten niet snel op. De voorpoten bestaan uit onderarm, bovenarm en een handje met vier tenen en een rudimentair duimpje. Het duimpje is niet meer ontwikkeld en heeft een verminderde functionaliteit. Toch wordt dit duimpje wel gebruikt. Op de vier tenen en het duimpje zijn nagels aanwezig. De achterpoot bestaat uit bovendijbeen, onderdijbeen, hiel, middenvoet en vijf tenen. De voorpoten zijn korter dan de achterpoten. De achterpoten zijn gemiddeld 4 centimeter lang en 2 - 2,5 centimeter breed. De voorpoten zijn 1,8 - 2,2 centimeter lang evenals breed. Aan de onderkant van de poten zijn voetzolen aanwezig.


Voorpoot

Achterpoot
Bij het stapvoets lopen zet de tamme rat de voor- en achterpoot voor en achter elkaar. Wanneer de rat heel snel wil of moet zijn, gaat hij over tot sprongengalop en dan zie je dat de voor- en achterpoten bijna naast elkaar blijven. Tamme ratten kunnen, afhankelijk van hun grote, tot wel 1,5 meter ver springen en 0,75 meter hoog. Een rat kan van stille positie snel uit de voeten komen of zelfs springen. Dit zodat hij goed kan vluchten en kan verdedigen. Bij het springen werken de poten als schanieren. Door middel van de snelle openen krijgt hij een explosieve snelheid en bij de landing vangt hij door deze scharnierwerking zijn gewicht op. De harde landing wordt eveneens verzacht met behulp van de voetzolen.

Aan elke teen zit een nagel dat levenslang doorgroeit. Door beweging op harde ondergrond slijten deze nageltjes af. Bij het hanteren van een tamme rat zie je geregeld krasjes op de huid veroorzaakt door deze scherpe nagels. Normaal gesproken hoef je de nagels van de rat niet te knippen. Maar er zijn mensen die de rode krassen op hun huid als erg vervelend ervaren en irritaties hiervan krijgen. Soms zie je dat de slijtage niet voldoende is waardoor de nageltjes te lang worden en zelfs gaan krullen. Een mogelijke oplossing is om in de kooi voor een harde ondergrond te zorgen. Er zijn tegenwoordig voerbakjes te koop in een tegelvorm met rimpeltjes. Zodat wanneer ze hierover heen lopen, de nageltjes wat extra slijten. Maar je zou ook een tegel in de kooi kunnen leggen. Een ander mogelijkheid is om de nageltjes te knippen of te vijlen. Hiervoor zijn speciale nagelschaartjes te koop. Je mag alleen de dode nagelpunt afknippen en je mag nooit een deel van de levende doorbloede deel van de nagel knippen.



Met hun handjes kunnen ratten voedsel en kleine voorwerpen vastpakken. Bij het schoonmaken en poetsen wordt zowel de achterpoot als het handje gebruikt. Eerst worden de handjes en eventueel de pootjes schoongelikt. Daarna worden de handjes bevochtigd met speeksel en worden de snorharen gewassen. De voorstuk van de snorharen kan met de handjes gemakkelijk gewassen worden. Met een zwaai beweging beginnend achter de oren, daarna over de ogen en snorharen, zorgt hij ervoor dat ook de voelsprieten en de uiteinden van de snorharen in deze beweging meegewassen worden. Daarna wordt vaak de zijkanten gepoetst, dit door gebruik te maken van het bekje, tong en de handjes. De achterpoten worden bijvoorbeeld gebruikt om onder de zijkant van de kin te krabben en te wassen. Dit is een deel dat hij slecht met de handjes kan benaderen. Het geheel is een ritueel dat ze dagelijks meerdere malen doen.



Bron: Animaldiversity.org, running fast