Niet alle Japanners zijn even mooi. Tussen de Japanners zitten veel 'mislukte' tekeningen zoals een onderbroken streep of dat de schouders niet geheel gekleurd zijn. Er zijn ook exemplaren gefokt zonder de streep op de rug. Dit wordt capped genoemd. Wanneer de kopkleur niet goed doorloopt, wordt dit split capped genoemd. Ook zijn er tussenvormen waarbij in de nek de streepkleur niet aanwezig is. Dit wordt split capped stripe genoemd. Al deze vormen worden in Nederland niet als aparte vormen gezien. In Amerika en Engeland wel en hebben elk variant een eigen gencode gekregen, allemaal liggend op dezelfde locus.
Geschiedenis
Het gaat hier om een zeer oude mutatie die in de 17e of 18e eeuw in het wild ontstaan is. In 1885 is het door H. Crampe geregistreerd. Deze variant (vastgelegd rond 1900) werd toen "Japanese rat" genoemd en daar stamt de Nederlandse naam vandaan. In Japan was tijdens de Edo-periode al normaal om ratten als huisdier te houden. Bewijs hiervoor zijn de publicaties van hoe je ratten als huisdier kunt houden door Youso Tamanokakehashi (1775) en Chingan Sodategusa (1787).
Genetische code 'h'
Wanneer je naar de vererving van deze mutatie kijkt, constateer je dat het om een dominante mutatie gaat die bij dubbele vererving voor de tekening Japanner zorgt. Het gaat eigenlijk hier om een incompleet dominante mutatie. Veelal wordt hiervoor een symbool gebruikt die met een hoofdletter begint of bestaat. In dit geval is dat niet zo. In hele oude wetenschappelijke artikelen wordt geschreven dat het recessief is en wordt het kleine symbool 'h' gebruikt. De 'h' staat voor hooded. Waarschijnlijk is in het begin een fout gemaakt en hebben de wetenschappers het enkel gen-effect niet gezien. Later is het symbool niet aangepast. De reden hiervoor is dat op dezelfde locus meerdere mutaties zijn opgetreden die ten opzichte van de tekening berken / Japanner dominant vererven.
Overzicht:
h = hooded
h(i) = Ier / Irish
H(ro) = American Irish (Robert rat)
h(c) = capped gen
h(e) = variegated gen (extreme hooded)
Hh = berken / berkshire
hh = Japanner / hooded
Hh(i) = Ier / Irish
HH(ro) = Essex / Robert
H(ro)h = Baldie
h(c)h(c) = capped
Hh(c) = een slechte berken
H(ro)h(c) = kan slechte witten geven
h(e)h(e), hh(e) = gevarieerd / variegated
De letters 'ro' staat voor Robert, 'i' voor Irisch, 'c' voor capped en 'e' voor extreme hooded.
Essex wordt ook wel 'Robert rats' genoemd.
Omschrijving van de tekening en eigenschappen
Het gaat om een witte rat waarvan de kop tot en met de schouders gekleurd zijn. Over de rug loopt een niet onderbroken gekleurde streep die tot de staartpunt doorloopt. De poten zijn wit van kleur.
Het gaat om een incompleet dominante mutatie. Eén gen zorgt namelijk voor berken en twee genen voor een Japanner. Wanneer je twee Japanners onderling kruist, krijg je 100% Japanners als nageslacht. Kruis je een Japanner met een rat zonder tekening, dan krijgen alle jongen de tekening berken.
De genetische code voor Japanner is: hh.
Foto's van een tamme rat Japanner
Beide foto's zijn gemaakt op de NKV Bokaal gehouden op 4 december 2016.
Bronnen:
- http://www.afrma.org/thehoodedrat.htm
- http://www.shigen.nig.ac.jp/shigen/news/n_letter/2012/newsletter_v8_n11En.html
- http://en.m.wikipedia.org/wiki/Laboratory_rat