Kooigrootte
Hoe groot de kooi moet zijn, is afhankelijk van hoeveel ratten je erin wilt houden en hoe je met de ratten omgaat. Als je op bijvoorbeeld op wikibooks.org kijkt, dan zul je zien dat hier voor twee of drie ratten een kooi van 80 x 50 x 80 centimeter (l x b x h) geadviseerd wordt. En voor vier of vijf ratten 100 x 50 x 100 centimeter. En als je op websites van rattenliefhebbers en rattery's kijkt, zie je verschillende aanbevelingen voor twee tot drie ratten zoals 60 x 40 x 60 centimer, 70 x 45 x 60 centimeter en 80 x 45 x 60 centimeter. Dat op wikibooks een groter ruimte aanbevolen wordt, is niet zo vreemd. Dit kan namelijk door iedereen aangepast worden en de liefhebber gaat al snel voor een grote kooi. De grootste overeenkomst is dat iedereen minimaal 60 centimeter hoog aanbeveelt. Dit is omdat een rat in de kooi rechtop moet kunnen staan en moet kunnen klimmen. Je leest her en der ook dat hoe hoger de kooi hoe beter het is. Dat is bij jonge ratten natuurlijk waar, maar oude ratten die slecht te been zijn, zijn hoge kooien niet altijd zo geschikt. Wanneer ze klimmen, of op een hogere verdieping zitten, kunnen ze naar beneden vallen. Daarnaast kunnen ze slecht bij het drinkflesje en het voerbakje als die op een hogere verdieping staat. Beste is om een tweede kooi bij te nemen als de rat oud is geworden.
Ook is de kooigrootte afhankelijk van hoe je de kooi gaat inricht. Het is leuk om een rat een huisje, buizen, een hangmat, etc. te geven. Als je dit doet, houdt dan rekening mee dat er voldoende ruimte om te bewegen overblijft.
Maar hoe zit het wettelijk? Sinds 1 juli 2014 is het besluit houders van dieren ingevoerd. Daarin zijn wettelijke regels opgenomen met betrekking tot het houden en fokken van huisdieren waaronder de tamme rat. Artikel 1.6 beschrijft de randvoorwaarden waaraan de huisvesting moet voldoen. Daarin staat dat de bewegingsvrijheid van een dier niet op zodanige wijze beperkt mag worden waardoor onnodige lijden of letsel wordt toegebracht. En dat een dier voldoende ruimte moet krijgen voor zijn fysiologische en ethologische behoeften. Samengevat betekent dit dat de kooi zodanig groot moet zijn dat de tamme rat vrij kan bewegen, zowel in lengte als hoogte. Bij een tamme rat van 30 cm betekent dit dat de kooi lengte minimaal 60 cm moet zijn en de hoogte minimaal 30 cm.
Artikel 1.8 gaat over de minimale voorwaarden van de huisvesting. De ruimte waarin de kooi staat, moet voldoende verlicht of verduisterd zijn om aan de ethologische en fysiologische behoeften van het dier te voldoen. De behuizing, waaronder begrepen de vloer, waarin een dier verblijft en inrichting voor de beschutting voor een dier zijn zodanig wijze ontworpen, gebouwd en onderhouden dat bij de dieren geen letsel of pijn wordt veroorzaakt en bevatten geen scherpe randen of uitsteeksels waaraan het dier zich kan verwonden. In de ruimte waarin een dier wordt gehouden, worden geen materialen en, in voorkomend geval, bodembedekking gebruikt die ongeschikt of schadelijk zijn voor het dier. De materialen moeten eenvoudig gereinigd en ontsmet kunnen worden.
Tralies
Als een kooi tralies heeft, dan mogen deze tralies niet te ver uit elkaar staan. Anders kunnen ze ontsnappen. Beste is dat de tralies niet meer dan een centimeter uit elkaar staan. Kijk ook goed bij de deurtjes. Er zijn kooien in de omloop die bij het deurtje een lange buigende opening hebben. Dit zijn plekjes waar jonge ratten de mogelijkheid zien om te ontsnappen.
Horizontale tralies hebben een voorkeur ten opzichte van verticale tralies. Dit omdat horizontale tralies de rat beter kan klimmen.
Bodembedekking
Op de markt zijn verschillende soorten bodembedekking te verkrijgen. Waar je op moet letten is dat de bodembedekking niet te scherp is. Scherp materiaal kan namelijk wondjes veroorzaken en dat kan leiden tot abcessen. Ook moet je op de zachtheid van het materiaal letten. Hoe zachter het materiaal, hoe fijner de rat het vindt. Daarnaast moet je letten dat het niet te stoffig is. De tamme rat ademt dit namelijk in.
Houtvezel / zaagsel
Iedereen kent dit materiaal en het is een standaard product dat in elke dierenwinkel te koop is. Het is zacht en warm van aard en neemt vocht redelijk op. Dit materiaal is vaak erg stoffig.
Beukensnippers
Dit materiaal bevat minder stof dan houtvezel. Het is wat harder dan zaagsel en daarom wat minder prettig als nestmateriaal. Het is ook kouder dan zaagsel. Het neemt weinig vocht op en daardoor kan het snel vieze plekken ontstaan.
Geperste korrels / Back 2 Nature
Er zijn ook geperste korrels verkrijgbaar. Dit zijn korrels die geurtjes en vocht goed op kunnen nemen. Vooral de papieren versies zijn goed en niet te stoffig. Het materiaal is erg hard en niet prettig als nestmateriaal. Voorbeeld van dit product is Back 2 Nature. Voordeel is dat het stofvrij is en wanneer het nat wordt, het niet gaat stinken, maar het vocht inclusief geurtjes insluit. Vooral wanneer de tamme ratten te snel gaan ruiken, is dit een goede oplossing.
Hooi en stro
Hooi en stro zijn producten afkomstig van het platte land en een nadeel kan zijn dat er ongedierte zoals mijt in kan zitten. Het is zacht en warm qua aard en goed als nestmateriaal te gebruiken. Het materiaal kan erg stoffig zijn. Het is ook goed als extra als nestmateriaal te geven. Advies is om het in een zakje of bakje in de diepvries te leggen zodat mocht er ongedierte inzitten, dit dood vriest.
Hemparade en aubiose (vezelhennep)
Dit product is erg populair aan het worden omdat het product nagenoeg stofvrij gemaakt is. Tevens is het zacht en warm van aard en neemt vocht zeer goed op. Het product neemt ongeveer 12x meer vocht op als zaagsel. Tijdens de verwerking wordt stof zoveel mogelijk eruit gehaald. Daarom zie je dat bij het vernieuwen van het bodemmateriaal minder stof in de lucht komt. Wel komt er later stof vrij wanneer de ratten het materiaal als nestmateriaal gebruikt of door de kooi rent. Tevens is dit materiaal biologisch goed afbreekbaar.
Het materiaal wordt veel in de paardenwereld gebruikt en zijn per baal van 10-15 kilo te koop. De prijs ten opzichte van de hoeveelheid is goedkoop. Dit product is helaas niet bij elke dierenspeciaalzaak te koop.
Link voor meer informatie over Hemparade: http://hempflax.com/
Link voor meer informatie over Aubiose: http://www.aubiose.nl/
No-smell
No-smell is een biologisch product wat zeer zacht en warm van aard is. Het neemt vocht en geurtjes goed op en is goed te gebruiken als nestmateriaal. Het bevat weinig stof. Het kan ook als extra nestmateriaal gegeven worden. Toch kunnen ratten dit materiaal als niet prettig ervaren en schuiven het aan de kant. Een nadeel van dit product is dat het erg duur is.
Schoonmaken van urineplekken
Wanneer de tamme ratten vaak op één plaats urineren, dan ontstaat er een urineplek wat zichtbaar kan zijn. Om dit eenvoudig en snel schoon te maken kan je CSI Spray Urineverwijderaar gebruiken. Dit werkt op basis van bacteriën en enzymen om urine aan te pakken op moleculair niveau. Het verwijdert naast de vlekken ook de geur.
CSI Urineverwijderaar is te koop bij DRDKnaagdierwinkel.nl, klik hier om naar dit product te gaan.
Plaats van de kooi
De kooi moet op een plaats staan waar geen zon komt en grotendeels tochtvrij is. Wanneer de kooi in de zon staat, dan stijgt de temperaturen in de kooi en gaat het vocht verdampen. Je moet je dit voorstellen dat je in de woestijn in de sauna zit. Ook mag de kooi niet naast de centrale verwarming of kachel staan.
Het beste is om de kooi niet op de grond te zetten. Op de grond is namelijk veel meer tocht aanwezig. Daarnaast vinden ratten algemeen wat hoger geplaatste kooi leuker. Dit omdat ze meer zien en instinctief veiliger voelen. In het wild zoeken ze namelijk een hoger gelegen plaats op als er gevaar dreigt. Wanneer je honden en/of katten hebt, zorg er dan voor dat de kooi zo staat dat ze hiervan geen last hebben en veilig zijn.
Zet de kooi niet pal naast de televisie of de geluidsinstallatie. Ratten horen vele male beter dan wij dat kunnen. Maar zet de kooi ook niet ergens waar je niet of nauwelijks komt. Ratten zijn sociale dieren en vinden aandacht heel prettig.
Inrichting
Natuurlijk hoort in een kooi een voerbakje. Water kan gegeven worden in een waterbakje, maar een waterflesje is natuurlijk veel beter. Een waterbakje kan gemakkelijk vies raken. Ratten zijn zeer intelligente dieren en moeten geprikkeld worden. Anders gaan ratten zich vervelen. Daarom is de inrichting van de kooi erg belangrijk. Naast een goede en zo zacht mogelijke slaapplaats, vinden ze prettig dat er voorwerpen in de kooi zijn waarin ze kunnen schuilen, kunnen klimmen of mee kunnen spelen. Dit kan bijvoorbeeld een oude bloempot zijn of een in de dierenwinkel gekochte huisje. Daarnaast kan je aan hangmatjes, buizen, loopwielen, klimrek, klimtouw en ladders. Bij het onderdeel 'speeltjes' hebben we uitgebreider informatie hierover staan. Kilik hier om dit te lezen.
Zindelijk
Op verschillende websites lees je dat ratten schone dieren zijn en hun behoeften op één plaats doen. Meestal is dit niet het geval. Ze poepen in hun huisje en op verschillende plaatsen. Wel is het zo dat ze buiten hun kooi zindelijk zijn. Je kunt proberen om ze zindelijk te maken door de poepjes consequent te verzamelen en op één plaats te leggen. Op een gegeven moment kan het zijn dat de ratjes hun behoefte op dezelfde plaats gaan doen. Maar dat geldt niet in alle gevallen. Daarnaast bakent de rat zijn gebied af door druppels urine neer te leggen. Dit zal hij binnen zijn verblijf maar ook buiten zijn verblijf doen.